Pierwsze zakazane książki pojawiły się już na początku naszej ery, kiedy Kościół rzymskokatolicki wydawał zakazy czytania i posiadania niektórych dzieł, uważanych za heretyckie. Przełomowym momentem było wynalezienie druku w XV wieku. Dzięki nowemu wynalazkowi powstawało co raz więcej drukowanych egzemplarzy Biblii. Z tej samej przyczyny co raz łatwiej rozpowszechniały się książki sprzeczne z doktryną kościoła. Aby kontrolować wszystkie nieodpowiednie publikacje, rada Frankfurtu utworzyła w 1486 roku pierwszy urząd kontroli publikacji. W 1543 roku kardynał Caraffa zdecydował, że bez pozwolenia Świętej Inkwizycji nie wolno drukować żadnych książek.

Pierwszy powszechny indeks ksiąg zakazanych pojawił się w 1559 roku i obowiązywał wszystkich katolików. Na liście znalazły się publikacje oraz nazwiska autorów rozpowszechniających nauki sprzeczne z nauczaniem Kościoła. Wśród autorów, których katolicy powinni pomijać byli m. in. Galileusz, Kant, Kopernik czy Wolter. Od tamtego momentu ogłoszono 16 indeksów ksiąg zakazanych, ostatni raz w 1948 roku.

Lista współcześnie zakazanych książek jest bardzo długa i ciekawa. Jedną z najbardziej kontrowersyjnych książek wydanych w XX wieku jest „Mein Kampf” Adolfa Hitlera. Książka dyktatora wzbudziła ogromne protesty jeszcze przed jej wydaniem zarówno w USA jak i w Europie. „Mein Kampf” została uznana za obraźliwą i rasistowską publikację, do dziś jest zakazana prawie na całym świecie. W III Rzeszy zakazano wydawania Biblii, miało to na celu wyeliminowanie chrześcijaństwa, a książką która miała ją zastąpić było właśnie „Mein Kampf”.

Dużo kontrowersji wzbudziła też książka Jerome Davida Salingera - „Buszujący w zbożu”. Publikacja została zakazana w amerykańskich bibliotekach w latach 1961-82 z powodu wulgarnego języka, motywów seksualnych, promocji alkoholu, papierosów i rozwiązłości.

Kolejną książką, która została zakazana jest powieść „Cierpienia młodego Wertera” aurostwa Johana W. Goethego. Książka miała ogromny wpływ na społeczeństwo, ludzie ubierali się jak główny bohater, znacznie wzrosła liczba samobójstw. Z tego powodu publikacja została zakazana przez Kościół.

W ostatnich latach największe kontrowersje w Watykanie wzbudziła twórczość Dana Browna. Jego „Kod Leonarda Da Vinci” został skrytykowany przez Stolicę Apostolską ze względu na zawarte twierdzenia historyczne i teologiczne, które rzekomo zniechęcają do Kościoła.

W Polsce, w roku 2007 ówczesny minister edukacji Roman Giertych, był bliski utworzenia własnej listy zakazanych książek, zwanej potocznie indeksem Giertycha. Wśród tych książek miały się pojawić takie dzieła jak „Ferdydurke” Gombrowicza, „Cierpienia młodego Wertera” Goethego, oraz „Proces” Franza Kafki. Zakazani mieli być też Dostojewski i Conrad. Te dzieła w kanonie lektur miały zastąpić inne publikacje, m. in. powieści Jana Dobraczyńskiego, przedwojennego pisarza i działacza katolickiego. Całe szczęście pomysły Giertycha nie zostały wprowadzone w życie, gdyż jego kariera ministerialna szybko dobiegła końca.

Przedstawiliśmy tylko niewielką część książek zakazanych i wzbudzających kontrowersje w różnych zakątkach świata, a takich książek były tysiące. W celu przypomnienia i zwrócenia uwagi na wolność słowa oraz ograniczenia w dostępie do wartościowych książek, co roku obchodzony jest na całym świecie Tydzień Zakazanych Książek. Wydarzenie powstała z inicjatywy Amerykanów i jest ściśle związane z pierwszą poprawką do amerykańskie Konstytucji, która mówi o wolności słowa, która jest jednym z najważniejszych praw dla mieszkańców USA.
 

dan brown, mein kampf, indeks ksiąg zakazanych, giertych,